- BẢN TIẾNG PĀLI
OṂ NAMO JĪVAKO
KARUṆIKO SABBA SATTĀNAṂ OSADHA DIBBAMANTAṂ PABHĀSO SURIYĀCANDAṂ KUMĀRABHACCO
PAKĀSESI VANDĀMI SIRASĀ AHAṂ PAṆḌITO SUMEDHASSO AROGĀ SUMANĀ HOMI - BẢN DỊCH TIẾNG VIỆT
OṂ NAMO JĪVAKO
Oṃ, con xin đảnh lễ Ngài Jīvaka
KARUṆIKO SABBA SATTĀNAṂ OSADHA DIBBAMANTAṂ
Ngài mở lòng từ bi đối tất cả chúng sinh và ban cho chúng con thánh dược.
PABHĀSO SURIYĀCANDAṂ KUMĀRABHACCO
Kumārabhacca, Ngài tỏa chiếu rạng ngời như như ánh sáng Nhật Nguyệt.
PAKĀSESI VANDĀMI SIRASĀ AHAṂ PAṆḌITO SUMEDHASSO AROGĀ SUMANĀ HOMI
Con xin tỏ lòng thành kính đến bậc đại học giả, đại trí giả. Cần xin Ngài cho con được an vui và thoát khỏi bệnh tật.
3. TỪ VỰNG
oṃ = quy mạng, tam bảo
namo = đảnh lễ, kính lễ
Jīvako = Kỳ Bà, Jīvaka
karuṇika = từ bi
sabba = tất cả
satta = chúng sinh
osadha = thuốc
dibba = thần tiên
pabhā = hào quang
suriya = mặt trời
canda = mặt trăng
Kumārabhacco = họ Ngài Kỳ Bà
pakāsesi = bày tỏ
vandāmi = sự kính cẩn
ahaṃ = tôi
paṇḍito = đại trí giả
sumedha = bậc trí tuệ
aroga = không bệnh
sumana = an vui
4. TIỂU SỬ NGÀI JĪVAKA
Jivaka là một bác sĩ danh tiếng tại Ấn Độ vào thời Đức Phật tại thế. Lúc ông vừa chào đời đã bị mẹ mình, là một kỷ nữ hạng sang, bỏ vào trong một cái thùng gỗ và vứt ở bãi rác cạnh đường.
Vào buổi sáng lúc mà hài nhi Jivaka bị bỏ rơi, Thái tử Abhaya con của vua Tần Bà Sa La trên đường về hoàng cung tình cờ đi ngang qua đống rác. Thái tử thấy đứa bé bỏ rơi đang còn sống, chàng rất lấy làm cảm động bèn ra lệnh mang về làm con nuôi.
Khi lớn lên, Jivaka học nghề thuốc trong bảy năm với một ông thầy nổi tiếng. Tay nghề phi thường của ông về bốc thuốc và giải phẫu dần được truyền tụng. Ông được mời đến trị bệnh cho các vị vua và hoàng tử, trong đó có cả vua Tần Bà Sa La. Nhưng có một trường hợp ngoại lệ so với những người mà ông đến thăm bệnh, đó là ông rất hăng hái, nhiệt tình đi đến nơi Đức Phật cư ngụ. Mỗi ngày ông đều đến với Đức Phật ba lần.
Ông đã hỗ trợ cho Đức Phật rất nhiều. Khi Đức Phật bị thương ở chân do Đề Bà Đạt Đa lăn đá trúng, thì chính ông là người đã chữa vết thương cho Đức Phật.
Nhận thấy rằng sẽ tiện lợi nếu có một tịnh xá ở gần nhà của mình, Jivaka đã cho xây cất một tịnh xá tại vườn xoài của mình. Ngài đã cung thỉnh Đức Phật và Tăng chúng đến đây dự trai tăng đồng thời cúng dường ngôi tịnh xá. Ngay sau buổi lễ cúng dường ngôi tịnh xá này, Jivaka đã chứng đắc quả thánh Nhập Lưu.
Sau khi mạng chung, Jivaka đã được sinh lên cõi trời Đao Lợi. Chuyện kể rằng một hôm nọ đệ tử ngài Mục Kiền Liên bị trọng bệnh, không ai chữa được, ngài liền dùng thần thông lên cõi trời Đao Lợi để tìm Jivaka. Khi lên tới nơi Mục Kiền Liên thấy đệ tử ngày xưa của mình, Jivaka, đang mải mê với thú vui thiên cung và chỉ giơ tay chào xã giao lấy lệ. Mục Kiền Liên bèn dùng thần thông chặn xe của Jivaka lại và trách. Jivaka chỉ giải thích ngắn gọn rồi chỉ cho bài thuốc nhịn ăn thì sẽ lành bệnh. Mục Kiền Liên trở về và làm theo thì đệ tử ông khỏe mạnh trở lại.
- TÔN TƯỢNG CỦA NGÀI JIVAKA
Ở Thái Lan, Jivaka được xem là tổ của ngành y học cổ truyền Thái. Tại đây, tượng của Ngài được phụng thờ rất nhiều. Đặc điểm chung của các pho tượng là Ngài đều đắp y hở vai phải và mang xâu tràng hạt.
Dịch Anh sang Việt: Tống Phước Khải