Home » Tàng Kinh Các » Phật Đà Thập Đại Đệ Tử Tán

Phật Đà Thập Đại Đệ Tử Tán

Mục Tàng Kinh Các

Xá-lợi-phất

舍利弗尊者
助佛揚化度群倫 
常觀自在般若深
五蘊皆空無人我 
三毒息滅有佛僧
降心離相破法執 
迴小向大悟圓通
現比丘相影響眾 
功成身退不居功
Xá-lợi-phất Tôn giả
Trợ Phật dương hoá độ quần luân
Thường quán tự tại Bát-nhã thâm
Ngũ uẩn giai không vô nhân ngã
Tam độc tức diệt hữu Phật tăng
Hàng tâm ly tướng phá pháp chấp
Hồi tiểu hướng đại ngộ viên thông
Hiện Tỳ-kheo tướng ảnh hưởng chúng
Công thành thân thối bất cư công.
Việt dịch
Giúp Phật hoằng pháp độ quần sanh,
Quán sâu Bát-nhã trí tuệ thành.
Năm uẩn đều không, trừ nhân ngã,
Ba độc dứt rồi hiện Phật, Tăng.
Điều tâm, lìa tướng, phá chấp pháp,
Bỏ Tiểu theo Đại, đạo viên thành.
Hiện tướng Tỳ-kheo dạy bảo chúng,
Lập thành công lớn chẳng kể công.

Mục-kiền-liên

摩訶目犍連尊者
至孝救母目連僧 
眾生離苦願始伸
盛會解除倒懸業 
法筵供養聖賢尊
一切有情皆得度 
恆沙餓鬼出獄門
神通第一阿羅漢 
緬甸靈跡留古今
Ma-ha Mục-kiền-liên Tôn giả
Chí hiếu cứu mẫu Mục-liên tăng
Chúng sinh ly khổ nguyện thủy thân
Thịnh hội giải trừ đảo huyền nghiệp
Pháp diên cúng dường thánh hiền tôn
Nhất thiết hữu tình giai đắc độ
Hằng sa ngạ quỷ xuất ngục môn
Thần thông đệ nhất A-la-hán
Miễn điện linh tích lưu cổ kim.
Việt dịch
Mục-liên đại hiếu, thân cứu mẹ,
Độ tận chúng sinh nguyện mới thành.
Pháp hội giải trừ khổ treo ngược,
Trải thân cúng dường hiền thánh tăng.
Hết thảy hữu tình đều cứu độ,
Ngạ quỷ hằng sa thoát ngục hình.
A-la-hán thần thông đệ nhất,
Miến Điện ngàn đời lưu dấu linh.

Tu-bồ-đề

須菩提尊者
解空第一大菩提 
即相離相斷諸疑
倉庫虚無歎希有 
寶篋重現更出奇
行深般若波羅蜜 
打破葫蘆泯東西
言語道斷證三昧 
行住坐臥露天機
Tu-bồ-đề Tôn giả
Giải không đệ nhất đại bồ-đề
Tức tướng ly tướng đoạn chư nghi
Thương khố hư vô thán hy hữu
Bảo khiếp trùng hiện cánh xuất kỳ
Hành thâm Bát-nhã ba-la-mật
Đả phá hồ lô mẫn đông tây
Ngôn ngữ đạo đoạn chứng tam-muội
Hành trụ tọa ngọa lộ thiên cơ.
Việt dịch
Nghĩa không thấu suốt chẳng ai bằng,
Tướng lìa nghi dứt sạch băng băng.
Kho chứa hư vô khen ít có,
Rương báu lại thành mầu nhiệm thay.
Vào sâu Bát-nhã ba-la-mật,
Đập vỡ hồ lô sạch đông tây.
Dứt hết ngữ ngôn chứng tam-muội,
Đi đứng nằm ngồi tự tại thay.

A-na-luật

阿那律尊者
始惰終勤不睡眠 
七日七夜血淚穿
積極精進傷雙目 
憐愍教授得照天
九十一劫無貧困 
百千萬世有福緣
四事請問彿遺囑 
功德無盡永流傳
A-na-luật Tôn giả
Thủy nọa chung cần bất thụy miên
Thất nhật thất dạ huyết lệ xuyên
Tích cực tinh tấn thương song mục
Lân mẫn giáo thụ đắc chiếu thiên
Cửu thập nhất kiếp vô bần khốn
Bá thiên vạn thế hữu phúc duyên
Tứ sự thỉnh vấn Phật di chúc
Công đức vô tận vĩnh lưu truyền.
Việt dịch
Tinh tấn chuyển tâm không ngủ nghỉ,
Mắt tươm máu lệ bảy ngày đêm.
Nỗ lực chuyên cần mù mắt thịt,
Y theo pháp Phật được nhãn thông.
Chín mươi mốt kiếp không nghèo khổ,
Trăm nghìn muôn kiếp đủ phước duyên.
Bốn việc thưa thỉnh Phật di chúc,
Công đức vô tận mãi lưu truyền.

Ca-chiên-diên

迦旃延尊者
惡者入獄故難還 
善士離垢不復霑
論議第一超俗類 
雄辯蓋世勝邪言
善巧方便說諸法 
威德感召化三千
度人無量功勛普 
圓滿菩提道德全
Ca-chiên-diên Tôn giả
Ác giả nhập ngục cố nan hoàn
Thiện sĩ ly cấu bất phục triêm
Luận nghị đệ nhất siêu tục loại
Hùng biện cái thế thắng tà ngôn
Thiện xảo phương tiện thuyết chư pháp
Uy đức cảm triệu hóa tam thiên
Độ nhân vô lượng công huân phổ
Viên mãn bồ-đề đạo đức toàn.
Việt dịch
Kẻ ác sa đọa khó quay đầu,
Bậc hiền dứt lỗi, dứt dài lâu.
Đệ nhất luận nghị siêu thế tục,
Hùng biện hay, tà thuyết quay đầu.
Phương tiện khéo bày, giảng các pháp,
Oai đức cảm hóa khắp tinh cầu.
Công lớn độ người vô số kể,
Đạo cao đức cả chứng pháp mầu.

La-hầu-la

羅睺羅尊者
時刻匪懈習禪那 
晝夜精進無言說
廁所入定成三昧
夢中出坡集功德
清潔心地菩提養 
耕耘性田智慧多
為彿親子尚實踐 
模範萬世度娑婆
La-hầu-la Tôn giả
Thời khắc phỉ giải tập thiền na
Trú dạ tinh tấn vô ngôn thuyết
Xí sở nhập định thành tam muội
Mộng trung xuất pha tập công đức
Thanh khiết tâm địa bồ đề dưỡng
Canh vân tính điền trí tuệ đa
Vi Phật thân tử thượng thật tiễn
Mô phạm vạn thế độ Sa-bà.
Việt dịch
Thời thời tu tập giữ đạo thiền,
Ngày đêm tinh tấn khó nói hết.
Tùy chỗ nhập định, chứng tam-muội,
Giữa đời mộng ảo tích công đức.
Tâm thanh tịnh nuôi lớn Bồ-đề,
Cày ruộng tâm tánh thêm trí tuệ.
Tự thân vốn đã là con Phật,
Còn nêu khuôn mẫu độ ngàn sau.

Ma-ha Ca-diếp

摩訶迦葉尊者
靈山拈花傳心印
破顏微笑直承當
祖祖法燈照沙界 
僧僧慧命滿大千
金色頭陀袈裟幢 
彌勒尊彿續聖田
摩訶迦葉功勛大 
盡未來際恩無邊
Ma-ha Ca-diệp Tôn giả
Linh sơn niêm hoa truyền tâm ấn
Phá nhan vi tiếu trực thừa đương
Tổ tổ pháp đăng chiếu sa giới
Tăng tăng tuệ mệnh mãn đại thiên
Kim sắc đầu đà ca-sa tràng
Di-lặc tôn Phật tục thánh điền
Ma-ha Ca-diệp công huân đại
Tận vị lai tế ân vô biên.
Việt dịch
Đỉnh Linh Sơn tâm ấn mật truyền,
Như Lai ấn chứng khơi nguồn thiền.
Đèn pháp tổ truyền soi pháp giới,
Đuốc tuệ tăng sai chiếu đại thiên.
Cà-sa khổ hạnh trang nghiêm pháp,
Di-lặc hạ sanh nối thánh điền.
Công cao đức cả Đại Ca-diếp,
Ơn sâu hóa độ mãi lưu truyền.

Ưu-ba-li

優波離尊者
波羅木叉是大師 
依教奉行修總持
金剛寶珠常在握 
美玉無瑕時護之
諸彿本源精進力 
菩薩母體篤行思
西土南山規範普
緇門楷式眾基石
Ưu-ba-li Tôn giả
Ba-la-mộc-xoa thị đại sư
Y giáo phụng hành tu tổng trì
Kim cương bảo châu thường tại ác
Mỹ ngọc vô hà thời hộ chi
Chư Phật bản nguyên tinh tấn lực
Bồ Tát mẫu thể đốc hành tư
Tây độ nam sơn quy phạm phổ
Truy môn giai thức chúng cơ thi (thạch).
Việt dịch
Thờ giới làm thầy nêu tôn chỉ,
Y giáo phụng hành, muôn pháp quy.
Kim cương châu báu tay nắm giữ,
Ngọc đẹp không tì vết thường khi.
Sức tinh tấn suối nguồn chư Phật,
Hành Bồ Tát hạnh quyết tư duy.
Khuôn mẫu núi Nam cùng Tây độ,
Tăng-già mô phạm vững thanh quy.

A-nan

阿難尊者
如是我聞印心田 
結集三藏照地天
光明破除一切闇,
多聞記憶萬德篇
彿法流傳三千界
僧倫受化百億川
後賢普霑醍醐味 
慶喜功勳廣無邊
A-nan Tôn giả
Như thị ngã văn ấn tâm điền
Kết tập tam tạng chiếu địa thiên
Quang minh phá trừ nhất thiết ám
Đa văn kí ức vạn đức thiên
Phật pháp lưu truyền tam thiên giới
Tăng luân thụ hóa bá ức xuyên
Hậu hiền phổ triêm đề hồ vị
Khánh Hỷ công huân quảng vô biên.
Việt dịch
Ruộng tâm gieo hạt “nghe như vậy”,
Ba tạng gồm thâu sáng đất trời.
Quang minh chiếu phá trừ u ám,
Nghe nhiều nhớ kỹ đức truyền đời.
Phật pháp lưu thông ngoài ba cõi,
Tăng đoàn hoằng hóa khắp muôn nơi.
Hậu học hưởng nhờ dòng sữa pháp,
Công ơn Khánh Hỷ thật cao vời.

Phú-lâu-na Tôn giả

富樓那尊者
橫說豎說塵剎說 
法化廣披度娑婆
方便權巧接群眾 
感應機宜潤枯凋
逆來順受行忍辱 
毀至欣納作知識
觀機逗教解眾縛 
夢幻泡影如是詳
Phú-lâu-na Tôn giả
Hoành thuyết thụ thuyết trần sa thuyết
Pháp hoá quảng phi độ Sa-bà
Phương tiện quyền xảo tiếp quần chúng
Cảm ưng cơ nghi nhuận khô điêu
Nghịch lai thuận thụ hành nhẫn nhục
Hủy chí hân nạp tác tri thức
Quan cơ đậu giáo giải chúng phược
Mộng ảo bào ảnh như thị tường.
Việt dịch
Tùy cơ giảng thuyết cứu hữu tình,
Hoằng hóa Ta-bà độ chúng sinh.
Phương tiện khéo léo vì đại chúng,
Mưa pháp đượm nhuần muôn sinh linh.
Dù thuận dù nghịch luôn nhẫn nhục,
Trải qua nghịch cảnh trí tuệ sinh.
Tùy lúc giúp người mở trói buộc,
Thấu triệt vô thường giữa tử sinh.